Potencja = płodność?
Wiele osób jest przekonanych o tym, że jeśli mężczyzna jest w stanie odbyć stosunek, może zostać ojcem. Nic bardziej mylnego. Potencja, a płodność to dwie różne sprawy.
Problem niepłodności dotyczy w równym stopniu kobiet i mężczyzn
W około 40% przypadków niepłodność dotyka kobiet, a w 40% - mężczyzn. W pozostałych przypadkach przyczyna jest niemożliwa do ustalenia. Dlatego gdy para pojawia się w klinice leczenia niepłodności, badania zlecane są obojgu partnerom.
Mężczyźni, którzy planują zostać ojcami, muszą mieć na uwadze, że libido, potencja, erekcja i męska płodność to nie jest to samo. Jeżeli po roku regularnych starań o dziecko para nadal nie spodziewa się dziecka, uznaje się, że partnerzy mierzą się z problemem niepłodności. Dotyczy to również tych mężczyzn, którzy nie mieli żadnych problemów ze współżyciem. W takiej sytuacji konieczne jest wykonanie badań, aby wskazać przyczyny niepowodzeń.
Jak wynika z obserwacji, mężczyźni mniej chętnie decydują się na wizytę u specjalisty. Czasami kieruje nimi obawa przed wynikiem badania, a czasami nieuzasadniona pewność, że skoro nie mają problemów z potencją, to na pewno są płodni. Nie jest to jednak prawda. Mężczyzna, który nie ma problemów w sypialni, może mieć problemy z jakością nasienia, a tym samym z płodnością. Trzeba pamiętać, że niepłodność to nie jest ani wyrok, ani oznaka braku męskości. Należy ją potraktować po prostu jako problem medyczny i poddać się leczeniu.
Spis treści
Od czego zależy jakość nasienia
W zdecydowanej większości przypadków przyczyną niepłodności jest niewystarczająca jakość nasienia. W 1 ml spermy powinno znajdować się co najmniej 15 milionów zdrowych plemników.
Drugim istotnym czynnikiem jest ich ruchliwość. Aby dotrzeć do jajeczka i je zapłodnić, plemniki muszą się poruszać - wijąc się i płynąc przez szyjkę macicy, macicę i jajowody kobiety. W spermie płodnego mężczyzny przynajmniej najmniej 40% plemników jest w ruchu.
Wpływ na płodność może mieć także struktura plemników. Normalne plemniki mają owalne główki i długie ogony, które współpracują ze sobą, aby je napędzać. Im więcej jest plemników o prawidłowym kształcie i budowie, tym większe prawdopodobieństwo, że mężczyzna jest płodny.
Wiek również może odgrywać rolę. Zdolność plemników do poruszania się i odsetek prawidłowych plemników mają tendencję do zmniejszania się wraz z wiekiem, co wpływa na płodność, zwłaszcza po 50 roku życia.
Jak poprawić jakość nasienia
Aby poprawić jakość nasienia, czasem wystarczy zmienić tryb życia. Aktywny wypoczynek, niskotłuszczowa dieta bogata w witaminy A, C, E oraz cynk potrafią zdziałać cuda. Wybieraj dużo owoców i warzyw, które są bogate w przeciwutleniacze - i mogą pomóc poprawić zdrowie plemników. Zalecane produkty to m.in.: orzechy brazylijskie, pestki dyni, tłuste ryby morskie, pomidory, pomarańcze, zielone warzywa, czerwone mięso, pełnotłuste produkty mleczne. Jednocześnie warto unikać w diecie produktów przetworzonych i fast foodów
Ograniczenie alkoholu i palenia papierosów również poprawia płodność. Duże spożycie alkoholu może prowadzić do zmniejszonej produkcji testosteronu, impotencji i zmniejszonej produkcji spermy. Wskazane jest również unikanie siedzącego trybu życia i przegrzewania jąder (szczególnie narażeni są na to zawodowi kierowcy). Trzeba pamiętać, że plemniki mogą być szczególnie wrażliwe na czynniki środowiskowe, takie jak nadmierne ciepło lub toksyczne chemikalia. Narażenie na pestycydy, ołów i inne toksyny może wpływać na ilość i jakość spermy.
Bardzo ważne jest też utrzymanie zdrowej wagi. Wzrost wskaźnika masy ciała (BMI) może wpływać na obniżenie liczby plemników i ich ruchliwości. Wskazane jest też picie dużej ilości wody.
Zapobiegaj infekcjom przenoszonym drogą płciową. Takie schorzenia jak chlamydia i rzeżączka mogą powodować niepłodność u mężczyzn. Aby się chronić, ogranicz liczbę partnerów seksualnych i używaj prezerwatywy za każdym razem, gdy uprawiasz seks - lub pozostań w monogamicznym związku z partnerem, który nie jest zakażony.
Radzenie sobie ze stresem to kolejny, ważny punkt. Stres może obniżać funkcje seksualne i zaburzać wydzielanie hormonów potrzebnych do produkcji spermy.
Niepłodność u mężczyzn - badania
Przed przystąpieniem do badań porozmawiaj ze swoim lekarzem o lekach, które bierzesz lub leczeniu, któremu podlegasz przez inne dolegliwości. Blokery kanału wapniowego, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, antyandrogeny i inne leki mogą przyczynić się do problemów z płodnością. Sterydy anaboliczne mogą mieć ten sam efekt.
Trzeba mieć też na uwadze, że chemioterapia i radioterapia z powodu raka mogą upośledzać produkcję spermy i powodować niepłodność, która może być trwała. Jeżeli pacjent znajduje się w takiej sytuacji, powinien skonsultować z lekarzem możliwość pobrania i przechowania spermy przed rozpoczęciem leczenia.
W przypadku podejrzeń męskiej niepłodności lekarze zlecają badania, które pomogą znaleźć przyczynę - są to badanie nasienia, biopsja jądra, USG jąder i moszny, test SCD, test HBA®.
Czasem problem jest bardziej złożony, a leczenie jest długotrwałym i skomplikowanym procesem. Za niepłodność odpowiadać mogą bowiem inne choroby lub zaburzenia hormonalne. Przykładowo może występować problem z podwzgórzem lub przysadką mózgową - częściami mózgu, które sygnalizują jądrom produkcję testosteronu i spermy. Niektóre z nieprawidłowości, jak niedrożność nasieniowodów czy żylaki powrózka nasiennego, usuwa się operacyjnie. Natomiast infekcje i stany zapalne układu moczowo-płciowego leczy się antybiotykami. Jeśli badania ujawniły nieprawidłowe stężenie hormonów, wtedy zalecane będzie leczenie hormonalne.
Jeśli mimo leczenia organizm mężczyzny nadal produkuje mniej plemników lub są zbyt słabe, pozostaje jeszcze metoda in vitro. Przy nieznacznie obniżonych parametrach nasienia niekiedy wystarcza przeprowadzenie zabiegu inseminacji.
