Jak zwiększyć szanse powodzenia in vitro?

Gdy in vitro z własnymi gametami się nie udaje...

In vitro to szansa dla par, które mają problem z zajściem w ciążę. Jednak kiedy kolejne próby IVF kończą się niepowodzeniem lub poronieniem, warto poszukać innego rozwiązania. Jednym z nich może być adopcja komórki jajowej od anonimowej dawczyni (tzw. in vitro z kd, in vitro z komórką dawczyni). Dzięki temu zarodek powstały z połączenia gamety żeńskiej oraz męskiej (partnera kobiety lub anonimowego dawcy nasienia) może być noszony przez przyszłą matkę dziecka.

Kim są dawczynie komórek jajowych?

Aby zostać dawczynią komórki jajowej, młode kobiety muszą spełnić wiele warunków.

• W przeszłości powinny zostać biologicznymi matkami przynajmniej jednego zdrowego dziecka.
• Są to młode kobiety, mające nie więcej niż 32 lata.
• Przed oddaniem komórki muszą przejść badania: wirusologiczne, genetyczne oraz psychologiczne.
• Nie mogą być obciążone chorobami genetycznymi.
• Nie są uzależnione od alkoholu lub narkotyków.
• Są w dobrej kondycji fizycznej i psychicznej.

Dzięki temu pary mają pewność, że adoptowane przez nie komórki jajowe będą najwyższej jakości. Co ciekawe, sam dobór odbywa się nie tylko na podstawie wyników badań i np. zgodności genetycznej z partnerem, ale także zbliżonych fenotypów przyszłej matki dziecka oraz dawczyni.

– Odpowiednia selekcja komórek jajowych oferowanych przez dawczynie ma zwiększyć szanse nie tylko na uzyskanie prawidłowo zbudowanych zarodków, ale także na powodzenie samego zabiegu in vitro – mówi dr Łukasz Sroka z kliniki leczenia niepłodności InviMed w Poznaniu.

– Zapewnienie wysokiej jakości komórek jajowych przekłada się na skuteczność leczenia. Dzięki procedurze IVF z gametami od dawczyni uzyskujemy ciąże aż u 68% pacjentek. Dla porównania, w pierwszej próbie in vitro z własnymi komórkami jajowymi u kobiet poniżej 35. roku życia przynosi efekt w 59% przypadków, a po 39. roku życia — zaledwie w 32%. A są to i tak stosunkowo bardzo dobre wyniki – dodaje lekarz.

Zgodnie z prawem możliwe jest tylko anonimowe dawstwo. Dane dawczyni nie zostaną ujawnione ani przyszłym rodzicom, ani przyszłemu dziecku. Ojciec i biorczyni również zachowują pełną anonimowość. W związku z tym nie jest możliwy kontakt obu stron. Dawczyni może jednak wyrazić zgodę na skontaktowanie się z nią w przypadku ciężkiej choroby urodzonego dziecka, np. w sytuacji, gdy potrzebny jest dawca szpiku.

Więcej na ten temat in vitro z kd znajdziesz na stronie: Program adopcji komórek jajowych z gwarancją liczby zarodków

Plemniki w procedurze IVF

Przygotowanie do in vitro z komórką dawczyni obejmuje także badania i selekcję nasienia. Kluczowe znaczenie dla powodzenia procedury zapłodnienia pozaustrojowego ma nie tylko jakość komórek jajowych, ale i plemników. – W przypadku IVF z gametami dawczyni nie musimy martwić się o stan komórek jajowych, natomiast możemy upewnić się, że plemniki użyte do ich zapłodnienia będą prawidłowo zbudowane i zdolne do poczęcia dziecka – wyjaśnia dr Sroka.

Jak zadbać o jakość plemników?

Mężczyzna, który będzie dawcą nasienia i przyszłym ojcem, może sam zadbać o jakość swojego nasienia. O dobrych parametrach decyduje wiele czynników związanych ze stylem życia. W związku z tym pierwszym krokiem powinno być wyeliminowanie złych nawyków. Przede wszystkim trzeba rzucić lub ograniczyć picie alkoholu i palenie tytoniu. Kolejnym krokiem jest wyeliminowanie fast foodów, słodzonych napojów i żywności przetworzonej z diety. W ich miejsce powinny się pojawić produkty bogate w cynk, selen, kwas foliowy, witaminę D3, kwasy omega-3 i białko. Ważna uwaga dla osób pracujących z komputerem - zdecydowanie odradza się trzymania laptopa na kolanach, aby nie doszło do przegrzania narządów rozrodczych. Czynnikiem negatywnie wpływającym na jakość nasienia jest też stres. Jeżeli nie umiesz sobie sam z nim poradzić, warto udać się po pomoc do psychologa.

Witryfikacja, czyli wielki moment dla komórek jajowych

Komórki jajowe pobrane od dawczyni mogą czekać, aż zostaną dopasowane do biorczyni przez nieokreślony okres czasu. Dzieje się tak dzięki witryfikacji, czyli zamrożeniu ich ciekłym azotem. Temperatura bliska -200°C sprawia, że komórki ulegają zamrożeniu w bardzo krótkim czasie, co pozwala uniknąć jakichkolwiek uszkodzeń w ich strukturze.

Przed rozpoczęciem procedury zapłodnienia, komórki zostają odmrożone. Jak wpływa na nie ten proces? Po ogrzaniu zamrożonych komórek ich liczba jest zwykle trochę mniejsza niż w momencie witryfikacji, spada również — choć nieznacznie — ich jakość. Na szczęście można się na to przygotować, zamrażając większą liczbę gamet, np. 10-12, tak by po rozmrożeniu uzyskać przynajmniej sześć komórek jajowych — tłumaczy Łukasz Sroka z InviMed. Podobnie jak w przypadku standardowej procedury IVF, po uzyskaniu zdrowych zarodków wykonuje się transfer jednego z nich do macicy kobiety. 

In vitro z komórką dawczyni - zalecenia po transferze

Pierwsze dni po umieszczeniu zarodka w macicy biorczyni są kluczowe dla wyniku procedury IVF. Dlatego w trakcie ich trwania kobieta powinna przestrzegać kilku zaleceń.

Przede wszystkim rekomenduje się wstrzymanie od aktywności fizycznej i unikanie stresu. Zaleca się również brak współżycia, aż do czasu wykonania testów ciążowych.

Pierwszy z nich może odbyć się około 12 dni po transferze. W zależności od poziomu hormonu HCG we krwi można potwierdzić ciążę biochemiczną, by po 5 tygodniach za pomocą badania USG potwierdzić powodzenie zabiegu IVF.